Chủ nhiệm đỠtài
PGS. Nguyễn Thụy Thương Thương
TS Hồ ÄÂặng Trung NghÄ©a
Thá»Âi gian thá»±c hiện
2023 – 2026
Nhiá»…m trùng hệ thần kinh trung ương (CNS) gây ra tá»· lệ tá» vong vàbệnh táºÂt đáng kể trên toàn thế giá»›i, đặc biệt làở các nước thu nháºÂp thấp vàtrung bình (LMIC). Trong số tất cả các bệnh nhiá»…m trùng hệ thần kinh trung ương, viêm màng não do lao (TBM) làmá»™t trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm màng não, vá»›i tá»· lệ tá» vong hoặc tàn táºÂt thần kinh được ghi nháºÂn ở má»™t ná»Âa số trưá»Âng hợp. Tuy nhiên, sinh lý bệnh vàcác yếu tố nguyên nhân dẫn đến kết quả Ä‘iá»Âu trị kém ở bệnh nhân TBM vẫn chưa rõ ràng.
Cuá»™c cách mạng “omics†làmá»™t trong những cách có thể giúp khám phá cÆ¡ chế lây nhiá»…m bệnh lao vàxác định các dấu ấn sinh há»Âc có tiá»Âm năng chẩn Ä‘oán vàđiá»Âu trị. Công nghệ Omics có phạm vi nghiên cứu vàứng dụng rá»™ng rãi, bao gồm cả phiên mã toàn bá»™ bá»™ gen hoặc đơn bào, giải trình tá»± RNA đơn bào (scRNAseq) vàchuyển hóa. Má»™t phương thức bổ trợ tiá»Âm năng khác để chẩn Ä‘oán TBM làphát hiện các kháng thể (Abs) được tạo ra trong các phản ứng miá»…n dịch chống lại kháng nguyên Mtb.
Nhằm nâng cao hiểu biết vá» sinh lý bệnh, kết quả chẩn Ä‘oán vàđiá»Âu trị TBM vàcác bệnh truyá»Ân nhiá»…m CNS khác, chúng tôi đỠxuất sá» dụng các công nghệ omics má»›i, chẳng hạn như scRNAseq vàchuyển hóa, cÅ©ng như phân tÃÂch kháng thể trong dịch não tá»§y (CSF), mẫu nước tiểu vàmáu từ TBM so vá»›i bệnh nhân không mắc lao phổi nháºÂp viện Bệnh viện Nhiệt đới TP.HCM.
Mô tả tÃÂnh không đồng nhất cá»§a tế bào vàvai trò cá»§a các quần thể tế bào khác nhau trong bệnh viêm màng não lao (TBM) vàcác bệnh nhiá»…m trùng hệ thần kinh trung ương (CNS) khác, sinh lý bệnh vàkết quả Ä‘iá»Âu trị.
– Xác định các dấu ấn sinh há»Âc tiết niệu bằng chất chuyển hóa ở bệnh nhân lao phổi vàcác bệnh nhân nhiá»…m trùng hệ thần kinh trung ương khác.
– Xác định căn nguyên nhiá»…m trùng hệ thần kinh trung ương bằng kỹ thuáºÂt sinh há»Âc phân tá» vàhuyết thanh há»Âc
ÄÂây lànghiên cứu Ä‘oàn hệ quan sát tiến cứu kéo dài 36 tháng trên những ngưá»Âi trưởng thành nháºÂp viện Bệnh Nhiệt đới (HTD), Thành phố Hồ ChàMinh, vá»›i nghi ngá» nhiá»…m trùng hệ thần kinh trung ương.