Lần đầu tiên, má»™t thá» nghiệm đối chứng ngẫu nhiên đã so sánh hai phương pháp Ä‘iá»u trị kháng độc tố khác nhau cho bệnh uốn ván. Khi so sánh tác dụng cá»§a kháng độc tố ngưá»i và ngá»±a, vá»›i phương pháp tiêm bắp, kháng độc tố ngá»±a được xác định là an toà n và hiệu quả trong việc Ä‘iá»u trị uốn ván ở ngưá»i lá»›n. Nghiên cứu cÅ©ng xác định việc bổ sung kháng độc tố ná»™i tá»§y (tá»§y sống) không mang lại thêm lợi Ãch nà o so vá»›i Ä‘iá»u trị bằng kháng độc tố tiêm bắp đơn thuần.
Äồng thá»±c hiện bởi ÄÆ¡n vị Nghiên cứu Lâm sà ng Äại há»c Oxford (OUCRU) và Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Thà nh phố Hồ Chà Minh, nghiên cứu nà y có ý nghÄ©a quan trá»ng trong việc Ä‘iá»u trị uốn ván, đặc biệt ở những địa phương chưa có nguồn lá»±c.
Các kết quả cá»§a nghiên cứu khuyến nghị dùng kháng độc tố tiêm bắp cho Ä‘iá»u trị uốn ván. Nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng nà o cho thấy kháng độc tố ngá»±a có tác dụng phụ nhiá»u so vá»›i kháng độc tố ngưá»i.
So vá»›i kháng độc tố ngưá»i, kháng độc tố ngá»±a rẻ hÆ¡n và sẵn có hÆ¡n ở nhiá»u nước. Nghiên cứu phát hiện kháng độc tố ngá»±a là an toà n, đặc biệt ở những nÆ¡i không có kháng độc tố ngưá»i.
Äá»™c tố uốn ván hoạt động trong hệ thống thần kinh trung ương, nÆ¡i kháng độc tố tiêm ngoại vi Ãt xâm nháºp và o được; do đó, tiêm kháng độc tố ná»™i tá»§y (và o tá»§y sống) trước đó đã được tin rằng sẽ giúp cải thiện kết quả lâm sà ng so vá»›i tiêm bắp. Nghiên cứu nà y cho thấy rằng tiêm ná»™i tá»§y – má»™t thá»§ thuáºt xâm lấn – không là m giảm đáng kể nhu cầu thở máy ở ngưá»i lá»›n mắc uốn ván.
BS. Lâm Minh Yến, Bác sÄ© Nghiên cứu Cấp cao tại OUCRU, và TS. BS. Nguyá»…n Văn Hảo, Tác giả thứ nhất, Trưởng Khoa Hồi sức Cấp cứu Chống độc Ngưá»i lá»›n cá»§a Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM và Trưởng Bá»™ môn Nhiá»…m – Äại há»c Y Dược TP.HCM, cho biết: “Kết quả cá»§a nghiên cứu khẳng định rằng phương pháp Ä‘iá»u trị uốn ván bằng kháng độc tố ngá»±a tiêm bắp – má»™t phương pháp Ä‘iá»u trị xâm lấn tối thiểu – là an toà n và hiệu quả. So vá»›i phương pháp tiêm ná»™i tá»§y phức tạp và xâm lấn, nghiên cứu cho thấy tiá»m năng sá» dụng kháng độc tố ngá»±a tiêm bắp, đặc biệt là ở những quốc gia có thu nháºp thấp và trung bìnhâ€.
Kéo dà i trong 3 năm, nghiên cứu đã thu tuyển 272 bệnh nhân ngưá»i lá»›n nháºp viện ở Khoa Hồi sức Cấp cứu cá»§a Bệnh viện Bệnh nhiệt đới được chẩn Ä‘oán mắc uốn ván toà n thân.
PGS. TS. Louise Thwaites, Nghiên cứu viên Lâm sà ng Cấp cao tại OUCRU và Phó Giáo sư tại Trung tâm Y há»c Nhiệt đới và Sức khá»e Toà n cầu – Äại há»c Oxford, chia sẻ: “Tôi nghÄ© OUCRU và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới có khả năng đặc biệt để thá»±c hiện những thá» nghiệm lâm sà ng lá»›n vá» uốn ván như nghiên cứu nà y. Nghiên cứu kết hợp cả chuyên môn vá» thá» nghiệm lâm sà ng lẫn chuyên môn lâm sà ng để Ä‘iá»u trị cho bệnh nhân uốn ván, và chúng tôi hy vá»ng há» chÃnh là đối tượng hưởng lợi từ những nghiên cứu như thế nà yâ€.
“Nghiên cứu nà y rất quan trá»ng, vì nó là má»™t trong số Ãt các thá» nghiệm lâm sà ng vá» má»™t căn bệnh vẫn Ä‘ang ảnh hưởng đến nhiá»u ngưá»i ở các quốc gia thu nháºp thấp và trung bình má»—i năm. Thá» nghiệm cho thấy việc tiêm kháng độc tố (phương pháp Ä‘iá»u trị chÃnh cho uốn ván) bằng đưá»ng tá»§y sống không cải thiện đáng kể mức độ nghiêm trá»ng hay kết cục cá»§a bệnh, so vá»›i đưá»ng thông thưá»ng (và o cÆ¡)â€.
PGS. TS. Louise Thwaites kết luáºn: “Kết quả cá»§a nghiên cứu rất hữu Ãch cho các bác sÄ© Ä‘iá»u trị uốn ván trên toà n thế giá»›i, đặc biệt là ở những nÆ¡i có nguồn lá»±c hạn chế, và cho thấy rằng những phương pháp Ä‘iá»u trị phức tạp và tương đối tốn kém là không cần thiết trong việc Ä‘iá»u trị uốn vánâ€.
Thông tin liên hệ: communications@oucru.org
TrÃch dẫn: N Van Hao PhD, H Thi Loan MD et al. Human versus equine intramuscular antitoxin, with or without human intrathecal antitoxin, for the treatment of adults with tetanus: a 2 × 2 factorial randomised controlled trial. The Lancet Global Health 2022;10(6):e862-e872. Available from: https://www.thelancet.com/journals/langlo/article/PIIS2214-109X(22)00117-6/fulltext
 *Chương trình táºp huấn trong hình ảnh là má»™t phần cá»§a dá»± án có tiêu Ä‘á»: ‘TÃnh khả thi và khả năng chấp nháºn cá»§a chương trình phục hồi chức năng do gia đình thá»±c hiện cho bệnh nhân uốn ván’, nhằm mục Ä‘Ãch thiết kế quan hệ đối tác giữa nhân viên y tế & ngưá»i chăm sóc trong gia đình bệnh nhân để cung cấp má»™t chương trình phục hồi chức năng cho bệnh nhân uốn ván, sau đó đánh giá tÃnh khả thi, tÃnh bá»n vững và khả năng được chấp nháºn cá»§a cách tiếp cáºn nà y.
Nguồn tà i trợ: Quỹ Wellcome